Sękacz jest to wypiek cukierniczy, który przygotowuje się z ciasta biszkoptowo – tłuszczowego. Pieczony jest na obracającym się rożnie w kształcie drewnianego wałka lub wydłużonego stożka nad otwartym ogniem. Jest to przysmak wywodzący się z kuchni niemieckiej, jednak jego dokładne pochodzenie nie jest do końca jasne. Regionalna specjalność w Niemczech, Szwajcarii, Francji, Rumunii, Litwie, Białorusi, Węgrzech, Szwecji, a w Polsce popularny na Kaszubach, Suwalszczyźnie i województwie podlaskim. Gotowy sękacz jest podobny do ściętego pnia drzewa i może być pokryty lukrem lub czekoladą. Do jego powstania nie używa się skomplikowanych składników Najważniejszymi składnikami są jajka, mąka pszenna, śmietana, cukier oraz masło. Dawniej dodawano jeszcze do ciasta soku z pigwy, natomiast dziś stosuje się cytrynę i jeszcze cukier waniliowy. Pomimo tego, że sękacz jest bardzo prosty do wykonania, to jest czasochłonny.
Sękacz – ciekawostki o sękaczu
Ciekawostką jest fakt, że sękacz charakteryzuje się bardzo dobrą trwałością, ponieważ nawet po upływie 10 tygodni nadaje się do spożycia i nadal świetnie smakuje. Trwałość zawdzięcza procesowi opalania nad ogniem, który konserwuje wyrób w taki sam sposób jak wędzenie. Można go w dość prosty sposób wykonać w domu, dzięki użyciu tortownicy. Nie będzie wyglądał tak efektownie jak w oryginalnej wersji, ale w smaku będzie tak samo pyszny.
Sękacz swój charakterystyczny wygląd zawdzięcza metodzie pieczenia. Polega na tym, że płynne ciasto wylewa się na obracającą drewnianą spiralę i piecze się nad ogniem przez około 3 godziny. W wyniku polewania nowymi porcjami w przekroju ciasta widać grubsze odcinki jasnego ciasta, które rozdzielone są ciemniejszymi warstwami spieczonego ciasta, co wyglądem przypomina słoje roczne w pniu drzewa. Nadmiar ciasta, który spływa podczas pieczenia tworzy charakterystyczne zastygające krople, które finalnie przypominają sęki. Po upieczeniu powinien mieć złocisto-bursztynową barwę, która przechodzi w odcień brązowy.
Na listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa zostały obecnie wpisane trzy rodzaje sękacza: podlaski, mazurski oraz sejneński. Legenda głosi, że po raz pierwszy powstał na dworze królowej Bony, która miała słabość do słodkości.